Dünya son 30 yılda SARS ve MERS’in ardından üçüncü kez koronavirüs salgınıyla karşı karşıya geldi ve küresel bir tehdit oluşturmaya başladı.
İlk kez Aralık ayında Çin’in Vuhan kentinde görülen ve “Kovid-19” olarak adlandırılan dünya çapında ölümlere neden olan koronavirüs, milyonlarca insanı tedirgin etmeye devam ediyor.
Virüs, tüm çabalara karşın yayılmaya devam ediyor. Halen ölüme yol açma riski yaklaşık yüzde 3 olarak belirtiliyor. Bu oranın, bir tür koronavirün 2003 yılında neden olduğu SARS salgınına göre daha düşük olduğunun altı çiziliyor. Buna karşılık, virüsün bu defa daha hızlı yayıldığı, daha kısa sürede daha çok insana bulaştığı vurgulanıyor.
Kovid-19 için ülkeler tedbirlerini aldı ve gelişmelere göre tedbirlerini genişletmeye devam ediyor. Tedirginlik yaratan virüse ilişkin doğru bilgi edinilmesi sağlığın korunması için önem taşıyor.
Bilinenler
Koronavirüs nedir?
Koronavirüsler (CoV), soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS-CoV) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu kocaeli escort (SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara neden olan büyük bir virüs ailesidir.
Koronavirüsler, Koronaviridae ailesi içinde yer alıyor. Başlıca dört türde sınıflandırılıyor: Alfa, Beta, Gama ve Delta Coronaviruslar. İnsan, yarasa, domuz, kedi, köpek, kemirgen ve kanatlılarda bulunabiliyor.
Şimdiye kadar virüsün (yüzde 96 oranında) yarasalardaki virüslere benzediği, bu sebeple yarasalardan yayıldığı düşünülüyordu. Fakat yapılan bir çalışmada, pangolin (pullu karıncayiyen) adlı bir yabani hayvan türündeki virüslerin mevcut koronavirüse yüzde 99 oranında benzediği keşfedildi.
— Abdullah Uçar, M. Yusuf Özdemir
Yakın geçmişte koronavirüsler, insanlarda üç salgına neden oldu. 2003’te SARS olarak tanımlanan koronavirüs, Uzak Doğu’da bir çeşit yabani kediden, 2012’de MERS olarak tanımlanan koronavirüs ise Suudi Arabistan’da develerden insana geçti.
İnsanlarda koronavirüsün neden olduğu hastalık basit soğuk izmit escort bayan algınlığından ağır akut solunum sendromuna kadar değişkenlik gösterebiliyor.
Ne zaman, nerede ortaya çıktı?
Henüz netlik kazanmayan Kovid-19’un kökeni hala araştırılıyor. Şu ana kadar elde edilen veriler, Çin’in Vuhan kentinde bulunan Huanan Deniz Ürünleri Toptan Satış Pazarında yasadışı olarak satılan vahşi hayvanları işaret ediyor.
Nasıl bulaşıyor?
Bulaşma, hastalığın başlangıcındaki ilk kaynak olarak Huanan Deniz Ürünleri Toptan Satış Pazarında yasadışı satılan vahşi hayvanlar düşünülmekle birlikte, insandan insana ve sağlık merkezlerinde bulaşma olduğu yönünde bilgiler yer alıyor.
Diğer solunum yolu virüsleri gibi Kovid-19 da hasta kişinin öksürmesi, hapşırması ya da burnunu temizlemesi sırasında saçılan parçacıkların solunması ile bulaşıyor.
Bu yolla bulaşma, genellikle hasta kişiyle 1 metreden daha yakın mesafeli temas sonucu gelişiyor. Ayrıca, hasta bir kişinin temas ettiği yüzeylere dokunma ve daha izmit escort sonra dokunan el ile ağız, burun ya da göze temas yoluyla da bulaşma riski bulunuyor.
Yeni koronovirüs enfeksiyonu açısından risk altında bulunanlar, hayvanlarla yakın temasta bulunanlar, hasta kişilerin aile üyeleri ve sağlık çalışanları olarak belirtiliyor.
Belirtileri neler?
Belirtiler, hafif ya da şiddetli olabilir. Ateş ve öksürüğün yanı sıra hastalığı şiddetli geçiren kişilerde nefes darlığı, zatürre, böbrek yetmezliği gelişebilir ve hastalık ölümle sonuçlanabilir.
Tanı nasıl konuluyor?
Kovid-19 olası vaka tanımına uyan hastalarda solunum yolu numuneleri Kovid-19 açısından HSGM Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarlarında değerlendiriliyor. Kovid-19 olası vaka tanımına uyan tüm hasta numuneleri Kovid-19 için de değerlendiriliyor.
Aşısı geliştiriliyor mu?
Hastalığın şu an için bir aşısı bulunmuyor ancak aşı geliştirme çalışmaları hızla sürdürülüyor. İnfluenza virüsü dışındaki solunum virüslerine etkili herhangi bir ilaç bulunmuyor. Bu nedenle yalnızca yakınmaları hafifletmeye yönelik ağrı kesici, ateş düşürücü gibi ilaçlar kullanılıyor. Tedavi sürecinde, destekleyici bakım iyileşmede önem taşıyor.
Ney sesiyle Anadolu, Gürcistan’a taşındı
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.